बाजरीचे भरपूर उत्पादन मिळविण्यासाठी आवश्यक टिप्स
जमीन आणि मातीची निवड: बाजरी पिकासाठी हलकी ते मध्यम, चांगली निचरा होणारी जमीन आणि 5.5 ते 7.5 दरम्यानचा pH (सामू) असलेली जमीन चांगली असते. लाल, काळी, वालुकामय, आणि चिकणमाती जमीन देखील बाजरीसाठी योग्य आहे.
पेरणीची वेळ: बागायती क्षेत्र - पावसाळी क्षेत्र - १५ जून ते १५ जुलै, पहिल्या मान्सून पावसाच्या आगमनानंतर
बियाण्याचे प्रमाण: १.५-२.० किलो. प्रति एकर
बियाणे प्रक्रिया: शक्ती वर्धक हायब्रिड बियाणे कंपनीच्या बियाण्यांवर आवश्यक बुरशीनाशके, कीटकनाशके, जिवाणू खते इत्यादी प्रक्रिया आधीच केली जाते.
पेरणी पद्धत: ओळींमधील अंतर ४५ सेमी आहे. रोपापासून रोपाचे अंतर: १५ सेमी.
सिंचन: सिंचन पावसावर अवलंबून असते. उगवण, फुले येण्याच्या आणि दाणे तयार होण्याच्या वेळी सिंचन आवश्यक आहे. शक्यतो खाऱ्या पाण्याने पाणी देणे टाळा.
तण नियंत्रण: पेरणीनंतर २५-३० दिवसांनी तण उपटावे. पेरणीनंतर लगेच, ४०० ग्रॅम अ‍ॅट्राझिन ५० डब्ल्यूपी घाला. ते १५० लिटर पाण्यात मिसळून प्रति एकर या दराने फवारणी करावी.
खते: माती परीक्षणावर आधारित खते वापरा. जर शक्य नसेल तर खालील तक्त्यानुसार प्रति एकर खत द्या.
|
क्षेत्र |
युरिया (कि.ग्रा.) |
डीएपी |
अर्बोइंट झिंक |
पोटॅश |
|
सिंचित |
125 |
50 |
3 |
20 |
|
असिंचित (कोरडवाहू) |
35 |
20 |
3 |
- |
|
|
|
|
|
|
पेरणीच्या वेळी पूर्ण प्रमाणात डीएपी, पोटॅश आणि जस्त घाला. पेरणीच्या वेळी अर्धी मात्रा युरिया ड्रिल करा. उर्वरित युरिया दोन डोसमध्ये द्या. पेरणीनंतर २५-३० दिवसांनी एक डोस द्या आणि दुसरा डोस कोंब तयार होताना द्या.
हानिकारक कीटक
केसाळ सुरवंट/कटरा: २०० मिली. मोनोक्रोटोफॉस (मोनोसिल/न्यूअक्रॅन) किंवा ५०० मि.ली. क्विनालफॉस २५ ईसी (एकलॅक्स) प्रति एकर २०० लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
जोगिया/ग्रीन बाल रोग: ५०० ग्रॅम मॅन्कोझेब (इंडोफिल एम. ४५) २०० लिटर पाण्यात मिसळून प्रति एकर फवारणी करावी.
टीप: वर दिलेली सर्व माहिती आमच्या संशोधन केंद्रांच्या निष्कर्षांवर आधारित आहे. पिकांचे परिणाम माती, प्रतिकूल हवामान, हवामान, अपुरे/खराब पीक व्यवस्थापन, रोग आणि कीटकांचा हल्ला यामुळे पिकावर आणि उत्पन्नावर विपरीत परिणाम होऊ शकतो. पीक व्यवस्थापन आपल्या नियंत्रणाबाहेर आहे. म्हणून उत्पन्नाची जबाबदारी पूर्णपणे शेतकरी घेतो. स्थानिक कृषी विभागाने सुचवलेल्या शिफारशींचे पालन केले जाऊ शकते.
